به گزارش خبرگزاری فارس از مشهد، روزگاری شهر مشهد یا همان قریه سناباد به نوغان، کوچه چهارباغ، نهرنادری در پایین خیابان و چند کوچه و خیابان کوچک و بزرگ دیگر منتهی می‌شد و مابقی آن دست ناخورده و بکر باقی مانده بود. اما این روزها نه تنها به بهانه گسترش جمعیت، شهر هم کش آمده و گسترده شده، بلکه هر جایی از این کلانشهر که تصورش را هم بکنید، از دست‌اندازی ما بی‌نصیب نمانده است.
دامنه این دست‌اندازی‌ها هم گاه تا پای دشت‌ها و کوه‌ها و ارتفاعاتی که روزی چشم‌انداز طبیعی مشهد محسوب می‌شدند و کلی خاطرات از گشت و گذار در این کوه‌ها برایمان به یادگار گذاشتند، کشیده شده است. برش کوه‌ها و ساخت و ساز در ارتفاعات پدیده‌ای است که رفته رفته به معضلی بزرگ در حال تبدیل شدن است و سودجویان با چراغ سبز نشان دادن برخی دستگاه‌های مسئول و غیر مسئول در حال تراش و برش عرضی و طولی کوه‌های مشهد هستند و سخت‌تر از فرهاد کوهکن به جان این میراث طبیعی شهر افتاده‌اند.
ارتفاعات آب و برق، هاشمیه، آبادگران، زکریا، خلج، هفت حوض، بوستان خورشید و بوستان وکیل‌آباد، پادگان امام رضا(ع)، پادگان قدس، سیدی و ... نمونه‌ای از ارتفاعات و نقاطی است که در همین زمینه می‌توان به آن اشاره کرد.
این موضوع در حالی آرام آرام زیر گوش شهر به تهدید تبدیل می‌شود که چندی پیش یکی از اعضای شورای شهر در صحن علنی شورا به شدت از این اقدام انتقاد کرد و خواستار پیگیری این موضوع شده است.
جبران خسارت با پرداخت جریمه ممکن می‌شود؟! در همین رابطه معاون شهرسازی و معماری شهرداری مشهد در خصوص علت به وجود آمدن این پدیده می‌گوید: اگر تملکی از سوی بخش خصوصی یا دولتی بر روی ارتفاعات مشهد شکل گرفته با ادله و استدلال‌های قانونی بوده و بر اساس آن مجوزهای لازم از سوی کمیسیون ماده 5 صادر شده است. پس اینکه تخلفی صورت گرفته منتفی است.
محمدهادی جاوید در عین حال اظهار می‌کند: اما برای اینکه این اتفاق تکرار نشود و شاهد تاراج کوه‌های شهر نباشیم، به مشاور ابلاغ شد حدودی را که به عنوان پهنه سبز در نظر گرفته شده و در گذشته هم جزو کاربری‌های انتفاعی طرح‌های گذشته بوده، مورد توجه قرار دهد و از طرح جدید تبعیت کند.
وی تصریح می‌کند: حقوقی مورد توجه مالکان است که باید بر اساس طرح جدید رعایت شود، قانون نیز این موارد را پیش‌بینی کرده است. مادامی که طرحی برای شهری تهیه می‌شود باید مجوزهای مربوطه تهیه شود اما اگر قبل از شروع طرح نسبت به اخذ مجوز اقدام شده باشد امکانی برای تغییر وجود ندارد و ناگزیر عملیات اجرایی باید ادامه پیدا کند. مگر اینکه هزینه‌های سنگین جبران خسارت مطرح شود که سخت و دشوار و زمانبر خواهد بود.
جاوید با تاکید بر اینکه اصل بر تعیین کاربری‌ها است و در اجرای این اصل باید ملاحظات لازم صورت گیرد، خاطر نشان می‌کند: در همین راستا در پهنه جنوبی شهر مشهد فضای سبز در نظر گرفته شده که امید است با توافق و تملک این اراضی فضای سبز را هر چه سریعتر شکل دهیم.
وی در ادامه می‌افزاید: بوستان خورشید و وکیل‌آباد به عنوان پهنه سبز در نظر گرفته شده. همچنین امید است با توافقات صورت گرفته با بخش‌های نظامی شاهد جابجایی این کاربری‌ها باشیم و امتداد پهنه سبز را به سوی پادگان امام رضا(ع)، سیدی، پادگان قدس و هفت حوض برسانیم.
وی هدف از اجرای پهنه سبز را عملکرد پیوسته این محدوده می‌داند و می‌گوید: تلاش می‌شود پهنه سبز برای تفریح و گردشگری فضای یکپارچه‌ای را در اختیار مردم قرار دهد، ضمن اینکه ایده ایجاد مسیر ویژه دوچرخه نیز در پهنه جنوبی می‌تواند پیاده‌سازی شود، بدین ترتیب فضاهای مناسبی برای شهروندان فراهم می‌شود که می‌تواند بر وضعیت اکولوژیکی شهر تاثیرگذار باشد.
پیگیری‌های شورای شهر بی‌نتیجه بوده است!
اما رئیس کمیسیون فنی، عمران و طرح‌ریزی شورای اسلامی شهر مشهد که پیش از این نیز نسبت به رشد بناهای جدید بر روی کوه‌های شهر مشهد هشدار داده بود، نسبت به ارائه مجوز از سوی کمیسیون ماده 5 برای ساخت و ساز در ارتفاعات به شدت گلایه‌مند است و می‌گوید: تاکنون پیگیری‌های ما در خصوص اراضی زکریا، آبادگران و ... به هیچ نتیجه‌ای نرسیده است.
جواد داوودآبادی فراهانی با تاکید بر اینکه سازمان راه و شهرسازی و محیط زیست باید در این خصوص اقدام کند، می‌گوید: اراضی موجود در ارتفاعات مشهد باید از حالت ساخت و ساز خارج شود و به مناظر طبیعی و بوستان تبدیل گردد.
وی تصریح می‌کند: از آنجا که این مناظر باید در اختیار عموم شهروندان قرار گیرد، سازمان راه و شهرسازی نباید این اراضی را به غیر واگذار کند و اجازه احداث بنا دهد.
این عضو شورای اسلامی شهر مشهد با بیان اینکه بر اساس مصوبه شورای شهر ساخت و ساز در شیب بالای 15 درصد غیرقانونی است می‌گوید: مشاوران طرح تفصیلی تنها به مصوبات و دستورالعمل‌های شورای عالی معماری و شهرسازی در طرح‌های خود توجه می‌کنند که این امر باید اصلاح شود.
داوودآبادی در خصوص مصوبات کمیسیون ماده 5 اظهار می‌کند: در طرح جامع یا شورای برنامه‌ریزی استان مصوبه‌ای در خصوص ارتفاعات مشهد باید گذرانده شود که تمام مجوزهای صادر شده از سوی کمیسیون ماده 5 مبنی بر ساخت و ساز در ارتفاعات مشهد لغو شود.
وی با تاکید بر ضرورت ورود سازمان محیط زیست و جهاد کشاورزی در حفظ و نگهداری از ارتفاعات مشهد تصریح می‌کند: این سازمان‌ها نباید به سادگی از موضوع بگذرند و ارتفاعات مشهد نباید دستخوش اتفاقاتی از این دست باشد، ما باید تمام تلاش خود را به کار بندیم تا این میراث طبیعی حفظ و تبدیل به پارک و فضای سبز شود.
ما فقط نظر می‌دهیم و بس!
تاکید ویژه رئیس کمیسیون فنی، عمران و طرح‌ریزی شهری شورای اسلامی شهر مشهد در خصوص ضرورت ورود اداره کل حفاظت محیط زیست در موضوع جلوگیری از برش کوه‌ها و حفظ منابع طبیعی شهر مشهد در حالی است که مدیرکل این اداره در واکنش به صحبت‌های مذکور می‌گوید: وظیفه خاصی در این خصوص نداریم و اگر کسی پیشنهادی در خصوص جلوگیری از ساخت و سازها در ارتفاعات دارد، بهتر است به کمیسیون ماده 5 و شورای عالی معماری و شهرسازی آورده تا در آنجا بررسی شود و ما نیز به عنوان یکی از اعضای شرکت کننده، موافقت یا مخالفت خود را اعلام می‌کنیم.
حمید جلالوندی در واکنش به این سؤال که چرا اداره حفاظت از محیط زیست تاکنون مخالفتی در خصوص شکل‌گیری این روند نداشته، می‌گوید: این موضوع از سالها پیش شکل گرفته و من که حدود چهار ماه عهده‌دار این مسئولیت هستم، در خصوص این ماجرا اطلاع چندانی ندارم اما باید گفت گر چه اداره حفاظت محیط زیست در کمیسیون ماده 5 حضور دارد، اما فقط می‌تواند نظر بدهد!
البته هنوز هم مشخص نیست چرا اداره کل حفاظت محیط زیست با روند رو به رشد ساخت و ساز در ارتفاعات مشهد مخالفتی نداشته است. چه اینکه اگر مخالفتی صورت می‌گرفت. وضعیت به منوال کنونی به پیش نمی‌رفت.
تلاش برای حفظ ارتفاعات در طرح‌های جامع و تفصیلی
حسنعلی رجب‌زاده خیبری مدیر شهرسازی و معماری اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی هم در همین رابطه می‌گوید: هر ساخت و سازی که در شهر صورت می‌گیرد، باید بر اساس طرح‌های مصوب توسعه شهری باشد، در سال 1372 طرح جامع مهرآزان برای جمعیت مشهد و آنچه مورد نیاز این جمعیت بود، محدوده توسعه شهری را تعیین کرد؛ این محدوده خطی را با لحاظ تمام نیازها و پتانسیل‌های شهر تعریف کرده که کمربند جنوبی شهر مشهد انتهای این خط محسوب می‌شود و هر آنچه داخل این خط است قابلیت ساخت و ساز بر اساس طرح را دارد.
وی می‌افزاید: بر اساس این خط محدوده مشهد از شرق به باغات آستان قدس و مزرعه نمونه منتهی می‌شود که نباید تخریب شده بلکه باید حفظ شود. از شمال به کشف رود و اراضی کشاورزی و از غرب به ییلاقات محدود می‌شود و از سمت جنوب نیز به ارتفاعات می‌رسد که محدودیت توسعه را شکل داده است.
مدیر شهرسازی و معماری اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی با بیان اینکه این سازمان تلاش می‌کند ارتفاعات را حتی در طرح جامع و تفصیلی حفظ کند، خاطر نشان می‌کند: جاهایی که دارای شیب تند بوده به عنوان کاربری سبز حفاظتی لحاظ شده است، اما اگر ارگانی بدون مجوز یا با مجوز در آنجا تصرفی انجام داده است، این امر غیرقانونی است.
رجب‌زاده با بیان اینکه اداره راه و شهرسازی از ارائه هرگونه مجوزی که خلاف طرح باشد خودداری می‌کند، می‌افزاید: شهرداری بر اساس طرح‌های مصوب و ابلاغ شده، باید پاسخگویی کند و این اداره مجوزی صادر نمی‌کند و محل صدور مجوز برای احداث بنا شهرداری است.
وی در خصوص برخی ساخت و سازها در ارتفاعات شهر می‌گوید: آبادگران طرح توسعه‌ای در زمان خودش داشته است، همچنین بر اساس طرح جامع مصوب توسعه شهری زکریا یک و دو به عنوان محدوده توسعه شهری به حساب می‌آید که برای استقرار جمعیت، سکونت و خدمات باید این توسعه صورت گیرد، علاوه بر این 360 هکتار از پارک خورشید که اراضی دولتی بود به عنوان اراضی سبز در اختیار شهرداری قرار گرفت تا تبدیل به بوستان شود، همچنین تپه‌های موجود در هاشمیه که به عنوان فضای سبز شناخته می‌شود با وجود اینکه نیاز شهر به توسعه بوده و ارتفاعات در محدوده طرح‌های توسعه شهری قرار داشته حفظ شده است و برای مابقی آن برنامه‌ریزی شده است.
مدیر شهرسازی و معماری اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی می‌افزاید: ملاک طرح تفصیلی مصوب کمیسیون ماده 5 در قالب طرح جامع سال 72 است، چرا که به هر حال باید جمعیت مشهد را جایی مستقر کرد.
رجب‌زاده با بیان اینکه ارتفاعات و اراضی متصل به آن و آنچه در محدوده شهر قرار دارد، به عنوان کاربری سبز حفاظتی تلقی شده و حفظ می‌شود، افزود: همچنین آنچه در خارج محدوده بوده به عنوان منطقه حفاظتی کامل کوهستان یا کمربند سبز است که بخشی از آن برای اجرای کمربند سبز به شهرداری واگذار شده است و شهرداری و محیط زیست شروع به کاشت درخت کرده است.
وی که به شدت مخالف فروش طبقه مازاد از سوی شهرداری است، در عین حال می‌گوید: تلاش می‌کنیم در محدوده دایر شهری جمعیت را سکنی دهیم و اگر در نهایت نشد، در محدوده‌های توسعه پیوسته و توسعه منفصل در صورت نیاز اقدام به اسکان جمعیت کنیم.
رجب‌زاده تصریح می‌کند: ما فقط تخلف را به مراجع ذی‌ربط اعلام می‌کنیم و کمیسیون ماده 99 و 100 نسبت به آن اعلام نظر می‌کنند.
انتهای پیام/70005/ب30/د1000
