به گزارش خبرگزاری فارس از شاهرود، حجت‌الاسلام عباس معصومی در جمع شماری از مردم و آمران به معروف و ناهیان از منکر بسطام اظهار داشت: در آموزه‌های اسلامی، نظارت عمومی و جامع مورد تأیید قرار گرفته است.
وی تصریح کرد: این در حالی است که در فرهنگ حقوقی غرب، دخالت مردم در کارهای یکدیگر روا شمرده نشده و صرفاً دولت و نهادهای عمومی چنین مسئولیتی دارند.
معصومی افزود: این نظارت به معنای وجود قضایی افراد حاضر در صحنه نیست؛ بلکه اساس آن بر پایه نوعی حس مسئولیت فردی و اجتماعی متقابل است که اجرای آن پاداش اخروی دارد.
امام جمعه بسطام با اشاره به اینکه می‌توان نظارت عمومی را در دو حوزه خصوصی و عمومی بیان کرد، ادامه داد: حوزه خصوصی آن، تذکراتی است که افراد بر اساس تشخیص دینی خود به خطاکاران می‌دهند و البته باید تابع شرایط خاص خود باشد.
معصومی ادامه داد: در بخش عمومی، این مسئولیت بر عهده دولت است و می‌توان برای آن جزا و عقاب خاص دنیوی در نظر گرفت.
امام جمعه بسطام گفت: در این بخش، نظارت در قالب سازمانی شکل گرفته است که از زمان تشکیل به عنوان سازمان حسبه شناخته می‌شود.
وی عنوان کرد: حسبه به معنای نوعی نظارت بر کارهای دیگران است و این منصب رسمی بوده و به دلیل رسمیت، متفاوت با امر به معروف و نهی از منکر فردی است که تبعات دولتی و حکومتی ندارد.
امام جمعه بسطام افزود: وظیفه این تشکیلات در بخش‌های مختلف، رسیدگی به اموری بوده که تخطی از قوانین جاری، ارزش‌های رسمی و شناخته شده و امور خارج از شئون است.
معصومی با بیان اینکه این امر از زمان رسول خدا(ص) وجود داشته است، گفت: حکومت رسول خدا(ص) نخستین دولت اسلامی بود که در میان اعراب تشکیل شد و از هر جهت در تأسیس نهادهای عمومی تازگی داشت.
وی بیان کرد: طبیعی است که در آن دوره تصور کنیم تشکیلات ساده‌ای وجود داشت، به طوری که دقیقاً نمی‌دانیم زندان وجود داشته یا خیر و اگر بوده، مسلماً در جای مستقلی که برای این کار تعبیه شده باشد، نبوده است.
امام جمعه بسطام ادامه داد: با این حال، پایه و اساس این نهادهای عمومی ریخته شد و مسلمانان تأسیس آن نهادها را دنبال کردند و نخستین دولت اسلامی را به تدریج به یک امپراتوری گسترده تبدیل کردند.
معصومی با اشاره به نمونه‌هایی از نظارت در زمان امام علی(ع) خاطرنشان کرد: توصیه به عمال برای نظارت بر زیردستان، نظارت امام بر کار عمال و انتقاد از آنان و نظارت شخصی در بازار از جمله نمونه‌هایی از نظارت عمومی امام بر برنامه‌ها و کارهای حکومتی بوده است.
وی با تاکید بر اصل نظارت عمومی در جامعه گفت: اگر بر جامعه نظارت نباشد، هرج و مرج رخ خواهد داد و هیچ چیز در جای خود معنا پیدا نمی‌کند؛ پس باید با توجه به این امر مهم نظارت بر کارها انجام شود.
انتهای پیام/ع20/ف4004
